Więcej kobiet w branży - jak kobiety odnoszą sukcesy w zawodach technicznych

Tradycyjnie zawody techniczne są tak zwanymi męskimi domenami. Ogólnie rzecz biorąc, odsetek kobiet studiujących przedmioty STEM (skrót od matematyki, informatyki, nauk przyrodniczych i technologii) w 2021 r. wynosi zaledwie 13,8%[źródło: Statista]. W klasycznych "męskich zawodach", takich jak inżynieria mechaniczna i motoryzacyjna lub produkcja, obróbka i konstrukcja metali, wskaźniki kobiet są jeszcze niższe i wynoszą 10,2 i 9,2 procent[źródło: Statista, stan na 30.06.2022]. Jednak liczby te, choć niskie, w kontekście czasu dają nadzieję na zmianę. Na przestrzeni lat można zaobserwować stały wzrost, co jasno pokazuje, że na przykład zawód inżyniera stopniowo otwiera się jako opcja dla coraz większej liczby kobiet, o czym informuje również INGENIEUR. de.

Sześć kobiet, sześć karier - pracownice techniczne w firmie Mahr

Jako wielcy zwolennicy kobiet w naszej branży i z okazji światowego Dnia Kobiet w Inżynierii, w Mahr zapytaliśmy pracownice firmy w różnym wieku o ich kariery i opinie na temat kobiet w zawodach technicznych. Wywiady pokazały bardzo wyraźnie jedną rzecz: choć niektóre doświadczenia i sytuacje życiowe różnych kobiet są podobne, ich kariery są zróżnicowane i nie są liniowe. I właśnie to sprawia, że ich raporty są tak interesujące.

Rozmawialiśmy z tymi sześcioma kobietami:

• Franziska Herwig, inżynier ds. projektów
• Anna-Lena Goldmann, mechanik przemysłowy, produkcja urządzeń precyzyjnych
• Nicola Kellner, kierownik działu badań i rozwoju oprogramowania
• Vanessa Becker, menedżer produktu
• Sabrina Skusa, inżynier projektu i redaktor techniczny/dokumentacja
• Patricia Johnen, inżynier ds. zastosowań

Ulubiony przedmiot "matematyka" - prawda czy fałsz?

Zgodnie z oczekiwaniami, prawie wszystkie ankietowane przez nas pracownice techniczne wykazywały zainteresowanie matematyką i/lub przedmiotami ścisłymi w szkole w bardzo młodym wieku. Szczególnie obszar "technologii" był dla nich bardzo fascynujący - czy to, jak w przypadku Nicoli, aspekt rozwiązywania zagadek, czy też, jak w przypadku Vanessy, Sabriny i Anny-Leny, fakt, że matematyka i liczby przyszły im naturalnie: "Dla mnie technologia jest oczywista, jest tylko dobro lub zło" - mówi Anna-Lena. Nieco inaczej było w przypadku Franziski i Patricii - ich pasja do technologii rozwinęła się dopiero na późniejszym etapie kariery. Zainteresowania Patricii w szkole były bardzo zróżnicowane i chociaż potrafiła również zainteresować się technologią, jej preferencje do matematyki i liczb były bardziej podstawą niż fascynacją. Franziska również nie była zła z matematyki, ale bardziej skupiała się na przedmiotach językowych niż ścisłych. "Fizyka nie była nawet moja!", mówi z uśmiechem.

Wzór do naśladowania: wpływ rodziny

Oprócz szkoły, istnieje jeszcze jeden ważny czynnik w karierze naszych pracownic, który wpłynął na ich ścieżki zawodowe: ich środowisko społeczne i rodzina. Ojciec Anny-Leny jest mechanikiem precyzyjnym i za każdym razem, gdy przebywała w jego warsztacie, mogła zaglądać mu przez ramię. To, jak mówi, miało ogromny wpływ na jej karierę. "Zapach płynu chłodzącego i oleju zawsze pozostawał w moim nosie" - wspomina. Vanessa również odkryła i wyszkoliła swoje umiejętności manualne poprzez wspólne projekty rękodzielnicze z ojcem, a Sabrina znalazła rysunek techniczny w domu swojej ciotki, co rozbudziło jej ambicję, by móc go przeczytać. Ogólnie rzecz biorąc, ważne jest, aby w rodzinie i strukturach społecznych młodych kobiet panowała duża otwartość, stwierdzają rozmówcy. Jeśli rodzina żyje zgodnie ze stereotypowym modelem ról "pracy mężczyzn" i "pracy kobiet" lub nawet aktywnie do tego dąży, często ma to bezpośredni wpływ na ich rozwój. Franziska stwierdza: "Częściowo jest to kształtowane od najmłodszych lat, na przykład poprzez zabawki i różową kuchnię dla dziewczynek - ale chłopcom też wolno bawić się lalkami!". Gdy strach przed wzorem do naśladowania zostanie ugruntowany, szczególnie młode kobiety są w znacznym stopniu powstrzymywane przed zdobyciem się na odwagę, by wykazać się w męskiej domenie.

Znaczenie dalszej edukacji i próbowania własnych sił

Młodzi ludzie nie zawsze wiedzą pod koniec swojej edukacji szkolnej, w jakim kierunku chcieliby się rozwijać zawodowo - lub znają kierunek, ale nie mają jeszcze konkretnego celu zawodowego. Spośród naszych sześciu pracownic, tylko dwie, Anna-Lena i Sabrina, odnalazły drogę bezpośrednio do swojego zawodu. Pozostałe kobiety ugruntowały swoją pozycję w zawodzie poprzez dalsze szkolenia i/lub reorientację w różnych kierunkach - i to z dużym powodzeniem. Imponującym tego przykładem jest Nicola: po maturze początkowo studiowała "inżynierię tłumaczeń technicznych", ale w trakcie swojej kariery zdała sobie sprawę, że interesują ją jeszcze bardziej dogłębne tematy techniczne. Dlatego też, gdy była już zatrudniona w Mahr jako asystentka kierownika ds. rozwoju, w wieku 37 lat ukończyła w niepełnym wymiarze godzin informatykę medialną - i ostatecznie przeszła przez kolejne etapy swojej kariery jako lider. Innym przykładem jest Patricia, której kariera również nie jest liniowa: najpierw ukończyła praktykę jako technik geodezyjny, następnie studiowała "geodezję stosowaną" i dowiedziała się o Mahr i zawodzie inżyniera aplikacji dopiero podczas studiów dzięki swojemu profesorowi na Uniwersytecie Nauk Stosowanych, który obecnie z powodzeniem wykonuje i bardzo lubi.

Jako kobieta w "męskiej domenie

Jaka jest prawda kryjąca się za uprzedzeniem, że kobiety mają trudniej niż mężczyźni w "męskich zawodach"? Najpierw odpowiedź pozytywna: żadna z naszych koleżanek nie może potwierdzić tej plotki bez zastrzeżeń - ale są sytuacje, w których ich płeć już odgrywa lub odgrywała rolę. Patricia twierdzi, że nie jest traktowana inaczej przez kolegów i kierowników niż jej koledzy w firmie. Jednak w przeszłości klienci byli czasami zaskoczeni, że kobieta prowadziła szkolenie zewnętrzne. Albo przez telefon myśleli, że jest sekretarką, a nie technikiem, którym jest. "To nigdy nie było obraźliwe, ale sprawiało, że czułam, że muszę się wykazać" - mówi. Sabrina opisuje, że kilka lat temu miała o wiele więcej problemów niż obecnie. "Zanim przyszłam do Mahr, przez siedem lat pracowałam w innej firmie, gdzie bardzo trudno było udowodnić swoją wartość jako młoda kobieta. Ale myślę, że męski świat powoli zdaje sobie sprawę, że kobiety również mają wiedzę techniczną i nie jesteśmy od nich gorsze". Nicola również dostrzega zmiany, jakie zaszły w ostatnich latach: "Pierwsze kobiety utorowały drogę do tego, by tak było teraz. W naszym dziale płeć nie ma znaczenia". Franziska dodaje: "Czasami można zauważyć różnicę, jeśli chodzi o kreatywne pomysły na prezenty urodzinowe. Moi koledzy chętnie zwracają się do mnie jako do kobiety.

Na czym stoimy - i jak radzimy sobie z macierzyństwem?

Chociaż wiele rzeczy zmieniło się pozytywnie dla kobiet w zawodach technicznych, oczywiście nadal istnieją kwestie, którymi należy się zająć. Temat macierzyństwa jest często nadal dużą przeszkodą dla kobiet, które chcą zrobić karierę, a czasami wydaje się nie do pokonania. Kiedy karierę można pogodzić z dzieckiem, a kiedy nie? Z doświadczenia naszych pracowników wynika, że w dużej mierze zależy to od pracodawcy, ponieważ bez wsparcia i umożliwienia elastycznych struktur, kobietom trudno jest połączyć obie te rzeczy. Takie wsparcie pracodawcy dla pracujących matek może wyglądać następująco:

• (Tymczasowe) dostosowanie ram czasowych/stosunku pracy z pełnego na niepełny etat.
• Dostosowanie lub zmiana struktury zadań i czynności (np. z pracy w terenie na pracę w biurze).
• Wsparcie w postaci możliwości pracy w biurze domowym
• Firmowe centrum opieki dziennej

Cztery z sześciu naszych pracownic, z którymi przeprowadzono wywiady, są matkami i korzystają z niektórych z wyżej wymienionych usług wsparcia. Patricia mówi: "Nie jestem już tylko technikiem aplikacji, ale także mamą. Myślę, że to miłe, że zaoferowano mi taką możliwość i że można to pogodzić w ten sposób". A Franziska dodaje: "Biuro domowe jest również wielką ulgą, bez niego trudno byłoby mi pracować w pełnym wymiarze godzin".

Silna widoczność: co jeszcze należy zmienić?

Ogólnie rzecz biorąc, widoczność kobiet w zawodach technicznych wydaje się być na dobrej drodze. Jednak wzrost kwoty jest bardzo powolny; kobiety nadal znajdują się częściowo w niekorzystnej sytuacji - zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych. Prawdopodobnie dzieje się tak dlatego, że wiele ogłoszeń o pracę jest skierowanych wyłącznie do mężczyzn [artykuł na Spiegel.de] lub dlatego, że menedżerowie płci męskiej zatrudniają głównie osoby swojego pokroju, tj. innych mężczyzn [źródło: Fundacja Allbright]. Najważniejsza zmiana, która zachodzi i musi nadal zachodzić, dotyczy jednak zachowania samych kobiet: Często brakuje im odwagi, by przeciwstawić się kandydatom płci męskiej w rzekomo "męskich zawodach", nawet jeśli nie są mniej wykwalifikowane zawodowo.

Wraz ze wzrostem widoczności kobiet w zawodach technicznych, próg zahamowań dla innych kobiet, które jeszcze nie odważyły się zdobyć przyczółka w tych dziedzinach, zmniejsza się w tym samym czasie - taka jest ocena naszych pracownic. Ich przesłanie do kobiet, które chcą rozpocząć pracę w zawodach technicznych:

• Uwierz w siebie i swoje możliwości i nie pozwól, by otoczenie sprawiło, że poczujesz się niepewnie!
• Wypróbuj i naucz się tego, co lubisz! Nie sugeruj się stereotypami.
• Kontynuuj swoją edukację! To ważne dla siebie i dla odkrywania nowych obszarów, a nie stania w miejscu.
• Miej odwagę i ufaj swoim mocnym stronom!
• Nie bój się porażki! To pomoże ci odnaleźć swoją drogę.

Jesteś zainteresowany zawodem technicznym?

W Mahr oferujemy szereg możliwości rozwoju kariery, zarówno w ramach szkoleń, jak i dla doświadczonych profesjonalistów. Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej!