Kalibracja dla stałej jakości

Panie Müller, co dokładnie ma pan na myśli mówiąc o kalibracji? Wzorcowanie oznacza porównanie ze sobą dwóch konkretnych rzeczy: wartości mierzonych wzorca i wartości mierzonego obiektu. Norma musi być identyfikowalna z normami krajowymi i międzynarodowymi, ponieważ tylko w ten sposób można zapewnić, że wartości są powiązane z Międzynarodowym Układem Jednostek Miar (SI). Zmierzona jakość jest ostatecznie dokumentowana, najczęściej w postaci świadectwa wzorcowania.

Co zawiera świadectwo wzorcowania? Certyfikat kalibracji dokumentuje metrologiczną identyfikowalność z normami krajowymi. Innymi słowy, wynik pomiaru można odnieść do międzynarodowego standardu, takiego jak oryginalny metr w Paryżu. Istnieją jednak różne świadectwa wzorcowania - na przykład według DAkkS, niemieckiej jednostki akredytującej - lub tak zwane fabryczne świadectwa wzorcowania. Te świadectwa wzorcowania DAkkS/DKD są, obok świadectw wzorcowania niemieckiego narodowego instytutu metrologicznego Physikalisch Technische Bundesanstalt (PTB), świadectwem identyfikowalności. Mogą być one wydawane wyłącznie przez akredytowane laboratoria. Certyfikaty kalibracji DAkkS pokazują wartości pomiarowe plus niepewności pomiarowe wraz z procedurami kalibracji i warunkami środowiskowymi. Deutsche Akkreditierungsstelle GmbH (DAkkS) jest sygnatariuszem wielostronnych porozumień Europejskiej Współpracy w Dziedzinie Akredytacji (EA) oraz Międzynarodowej Współpracy w Dziedzinie Akredytacji Laboratoriów (ILAC) w zakresie wzajemnego uznawania świadectw wzorcowania. Są one odpowiednio uznawane na całym świecie.

Co natomiast wynika z fabrycznego świadectwa wzorcowania? I jak bardzo jest to wiążące? Fabryczne świadectwa wzorcowania są bardziej opłacalne. Podobnie jak certyfikaty DAKKS/DKD, są one wprowadzane do własnego systemu monitorowania urządzeń testowych klienta i również podlegają regularnej kontroli. Identyfikowalność wzorców odniesienia wymienionych i użytych w fabrycznym świadectwie wzorcowania powinna być zapewniona poprzez regularne monitorowanie wyposażenia badawczego przez dostawcę usług wzorcowania. W przypadku laboratoriów DAkkS/DKD jest to monitorowane poprzez oceny jednostki akredytującej. Fabryczne świadectwa wzorcowania mogą zastąpić świadectwa wzorcowania DAkkS/DKD, jeżeli na rynku nie ma akredytowanego laboratorium wzorcującego dla tej wielkości lub przyrządu pomiarowego. Nie ma jednak obowiązku uznawania fabrycznych świadectw wzorcowania!

Jakie parametry musi zawierać świadectwo wzorcowania? Pod względem merytorycznym składa się z części ogólnej i metrologicznej. Pierwszy z nich zawiera odniesienie do pewności prawnej procedury i uznania międzynarodowego. Treść metrologiczna podzielona jest na poszczególne rozdziały - zadanie pomiarowe, procedura pomiarowa, warunki pomiarowe i plan punktów pomiarowych, wzorzec odniesienia, warunki środowiskowe, wyniki pomiarów, niepewności pomiarowe i uwagi. Struktura ta może być rozszerzona w razie potrzeby. Akredytacja przez krajową jednostkę akredytującą (w Niemczech DAkkS GmbH) jest z reguły ograniczona do poszczególnych urządzeń, parametrów i norm. Przykład: w Mahr w Getyndze jest około 3000 różnych instrumentów, z czego około 30 jest objętych zakresem akredytacji. W laboratorium Mahr w Esslingen, które zajmuje się głównie wzorcowaniem ręcznych urządzeń pomiarowych, liczba ta wynosi około 150 akredytacji.

W jaki sposób ma być przeprowadzona kalibracja? Podstawowym warunkiem jest, aby wyposażenie pomiarowe i wzorce były identyfikowalne z normami krajowymi. Ponadto wyposażenie pomiarowe i badawcze musi być regularnie monitorowane, tzn. musi istnieć zarządzanie wyposażeniem pomiarowym i monitorowanie stanu. Ponadto cały łańcuch pomiarowy musi być włączony na pewien czas przed rozpoczęciem kalibracji, aby uniknąć efektów termicznych, takich jak dryfowanie. Warunki środowiskowe muszą być uwzględnione w zależności od celu kalibracji. Tylko użytkownik może być odpowiedzialny za przestrzeganie rozsądnego okresu czasu na powtórzenie kalibracji. Dostawca usług kalibracji i producent przyrządów nie mogą ocenić warunków panujących na miejscu, takich jak częstotliwość użytkowania, kwalifikacje personelu i warunki środowiskowe. Zazwyczaj interwał rekalibracji jest określany przy pierwszej dostawie urządzenia lub wzorca w ramach monitorowania własnych urządzeń testowych przez klienta. W przypadku urządzeń i wzorców do pomiaru długości nie należy przekraczać pięciu lat przed kolejnym wzorcowaniem.

Jakie są obowiązkowe wymagania, które muszą spełniać laboratoria wzorcujące? Muszą one posiadać akredytację zgodnie z przyjętą międzynarodową normą DIN EN ISO/IEC 17025 (2018) - jest to dowód kompetencji. Akredytacja jest ważna dla wszystkich firm, które są certyfikowane zgodnie z VDA 6.1, QS 9000 i TS 16949 lub podlegają specjalnym wytycznym niektórych firm motoryzacyjnych. A przy akredytacji według DIN EN ISO/IEC 17025 jednocześnie dostarczany jest dowód, że laboratorium spełnia wymagania norm DIN EN IS0 9000 ff. (2015).

Ile laboratoriów kalibracyjnych posiada firma Mahr? Mahr posiada na całym świecie pięć laboratoriów kalibracji technologii pomiaru długości, z których wszystkie są akredytowane zgodnie z normą ISO/IEC 17025 (2018). Znajdują się one w Getyndze (DE), Esslingen (DE), Probostowie (CZ), Providence (USA) i Chennai (CN). Laboratoria wzorcujące zawsze posiadają system zarządzania jakością zawierający m.in. cele i procesy jakościowe. Cele te obejmują na przykład dążenie do ciągłego doskonalenia procesów i własnych usług. Dokumentuje odpowiedzialność, zawiera instrukcje proceduralne, testowe i robocze oraz dokonuje oceny ryzyka dla procesów podstawowych. Każde laboratorium wzorcujące ma swój znak z własnym numerem. Ten numer identyfikacyjny zawiera "K" oznaczające laboratorium kalibracji. Laboratoria badawcze mają "P" w swoim numerze identyfikacyjnym; zwykle wydają raporty z badań. Jeśli klient chce mieć najmniejsze niepewności i certyfikat identyfikowalności, powinien szukać identyfikatora "K".

Dalsze informacje

• Tutaj znajdziecie Państwo dalsze informacje na tematakredytowane usługi wzorcowania dla Twoich urządzeń pomiarowych z Mahr.
• Tutaj można znaleźć wszystkie aktualne certyfikaty akredytacji i certyfikacji z Mahr.
• Czy ma pan jakieś pytania? Skontaktuj się z nami tutaj.